Begraafplaatsen
: Beveren-Leie
Churchyard / Harlebeke New British Cemetery / Stasegem Communal Cemetery / Kortrijk Communal
Cemetery / Moorseele Military Cemetery.
Afstand : 169Km
Weer : Bewolkt, af en toe een buitje, in de late
namiddag opklaringen
Deelnemers : Stuart Jervis, Kurt van Looke
Volgers : Patrick Verhaeghe
Info :
Nadat ik m'n dagelijks ritueel achter de
rug had en naar buiten keek, zag ik toch hier en daar een flauw zonnestraaltje
komen piepen. Dat mocht ook wel want de voorbije dagen kenden we veel regen. Ik
was net klaar met het maken van het lunchpakket toen m'n collega Stuart mooi op
tijd en iets voor 9u stopte.
We vertrokken richting Beveren - Leie in de
Westhoek waar we Trip nummer 11 zouden gaan rijden. Zoals meestal het geval is
werd de te volgen route en de te bezoeken begraafplaatsen overlopen in de auto
met hier en daar een extra aandachtspunt. Een rit van een klein uurtje onder
een inmiddels goed bewolkte hemel bracht ons om 9.55u aan de burgerlijke begraafplaats
van Beveren - Leie. Via onze PRWWI Facebook pagina hadden we vernomen dat Patrick
Verhaeghe ons vandaag zou volgen en net voor we zouden beginnen met het tunen
van onze pipes arriveerde Patrick er met zijn mobilehome. Na elkaar te hebben
voorgesteld en een goede dag gezegd te hebben begonnen we met het tunen van onze pipes.
We gingen de begraafplaats op en dienden dank zij onze research niet lang te zoeken naar het graf van een onbekend Iers soldaat, omgekomen in 'De Grote Oorlog'. Natuurlijk zoals steeds trok onze outfit de aandacht van enkele bezoekers die van op een kleine afstand ons doen en laten observeerden. Niet dat het er verwaarloosd bij stond ofzo maar het graf lag er naar onze mening toch een beetje verlaten bij en kon misschien wel een kleine opknapbeurt gebruiken, typisch Belgisch, daarover waren we het alle drie eens. We maakten ons klaar en speelden Flower of Scotland, gevolgd door Amazing Grace toen we zagen dat nog enkele mensen stonden te kijken, waarschijnlijk allen gewekt door onze pipes.
Nadat we onze tunes hadden gespeeld deden we verder met onze ceremonie en plaatsten het PRWWI kruisje tussen de kiezeltjes van het graf. We maakten ook nog enkele foto's voor ons archief, eveneens werd hier een groepsfoto genomen en gingen we ook nog even op de foto met enkele omstanders die ons vroegen wat we precies deden. Nu dienden we niet vlug alles op een papiertje te schrijven maar konden we de nieuwe PRWWI naamkaartjes afgeven aan de geïnteresseerden wat alles veel vergemakkelijkte.
We borgen onze pipes op, checkten het adres
van de volgende locatie met Patrick die ons zou volgen met zijn mobilhome en
maakten ons klaar om te vertrekken naar Harelbeke waar onze volgende stop zou
liggen.
Om 10u40 arriveerden we aan het Harlebeke
New British Cemetery in Harelbeke waar 1116 slachtoffers uit WWI begraven
lagen. Harelbeke,
let op het verschil in schrijfwijze, was al de hele oorlog door Duitse troepen
bezet, maar in de nacht van 19 op 20 oktober 1918 werd het na hevige gevechten
bevrijd door de 9th (Scottish) Division. De begraafplaats werd na de
wapenstilstand aangelegd met doden uit de omliggende slagvelden (gevallen
tijdens deze laatste gevechten) en een veertigtal Duitse en kleinere
gemeentelijke begraafplaatsen, verzameld in 1924-1925.
Toen we net waren
uitgestapt en de straat gingen oversteken kwamen er een paar mensen aangereden
met de fiets en toen die ons passeerden hoorden we zeggen; "Amaai, ge zij
gulder nog redelijk van ulder woord, 5 minuten later dan voorzien" doelend
op de stiptheid van onze tocht. Stuart en Kurt stonden wat verbaasd naar elkaar
te kijken door de uitspraak van deze heer en kwamen tot de conclusie dat toch
verschillende mensen blijkbaar de tocht volgden via internet wat hen beiden wel
beviel. Hoe anders zouden deze mensen
weten om welk uur en waar we zouden opduiken? Wat later bleken het dezelfde
mensen te zijn die we hadden ontmoet tijdens Trip 25 toen onze Engelsman bij
Mud Corner Cemetery in de beek tuimelde.
Met een goed gevoel
trokken we de begraafplaats op, gevolgd door de fietsers en enkele andere
geïnteresseerden. Patrick liep langsheen de verschillende graven, terwijl
Stuart zijn lijstje begon af te lopen vergelijkend met onze research gegevens
en foto's begon te nemen. Op een gegeven moment liet Stuart weten dat er iets
niet klopte met de gegevens die hij had over Thomas Ernest Bruce (Irish
Rifles). Oké we gingen opzoek naar het namenregister wat zich aan de ingang van
de begraafplaats bevond en al vrij vlug kwamen we tot de conclusie wat er mis bleek te zijn. Thomas Ernest Bruce lag begraven in
Graf C.1. van Plot II. Volgens onze research lag Thomas in Plot III. Dus vonden we hem snel terug. We deden verder ons werk terwijl
we ondertussen hier en daar een woordje uitleg deden aan geïnteresseerden die
ons op de begraafplaats waren gevolgd. Terwijl het zonnetje ondertussen toch af
en toe eens kwam piepen speelden we midden op de begraafplaats onze tunes
waarna we het PRWWI kruisje neerplanten aan het Cross of Sacrifice. Onze volger
Patrick had ondertussen ook niet stilgestaan, die liep daar ineens rond met een
sliert plastiek dat als zwerfvuil rond dwarrelde op de begraafplaats.
Waarschijnlijk meegenomen door de wind van op een of andere bouwwerf in de
buurt wat niet kon gezegd worden van een paar sigarettenpeuken die we meenamen
van in het midden op de begraafplaats. Alles werd later in de vuilnisbak
gedeponeerd. Na het nemen van de groepsfoto aan het Cross of Sacrifice gingen
we het register tekenen en zagen dat de laatste input van vandaag was, mensen
uit Heusden die waarschijnlijk net voor ons de begraafplaats hadden bezocht.
Rifleman Thomas Ernest Bruce MM (Military Medal). Service Number 16274. 15th Bn. Royal Irish Rifles. Gesneuveld 20 oktober 1918, 22 jaar. Plot II Rij C Graf 1. |
Private James Reid Dallinger. Service Number 26147. 12th Bn. (Bermondsey) East Surrey Regiment. Gesneuveld 22 oktober 1918. 20 jaar. Plot V Rij C Graf 5. |
Sergeant De Bloise Fairburn Leonard. Service Number 73064. 28th Bn. Candadian Infantry (Saskatchewan Regiment). Gesneuveld 8 juni 1916, 21 jaar. Plot XIII Rij A Graf 13. |
Private J W Martin. Service Number 267310. 2nd/1st Bucks Bn. Oxford and Bucks Light Infantry. Gesneuveld 28 augustus 1917, 19 jaar. Plot XII Rij D Graf 1. |
Private James Gordie Murray. Service Number 452055. "B" Coy. 58th Bn. Canadian Infantry. Gesneuveld 13 juni 1916, 19 jaar. Plot XIV Rij D Graf 5. |
Corporal of Horse William Thomas Leggett. Service Number 2880. 1st Life Guards. Gesneuveld 14 oktober 1914, 23 jaar. Plot VII Rij C Graf 9. |
Niet veel later trokken we terug naar onze wagen en was het de bedoeling dat we hier onze lunch zouden nuttigen maar besloten toch om bij de volgende stop een hapje te eten. We verlieten Harlebeke New British Cemetery om 11u30 en reden richting Stasegem waar we een tien minuten later aankwamen op de burgerlijke begraafplaats. Patrick die voor ons was vertrokken in Harelbeke was nergens meer te bespeuren en we zagen ook niet direct zijn mobilehome staan. Verkeerd of verloren gereden, we wisten het niet.
We gingen de begraafplaats op en vonden algauw de 24 CWG's graven terug. Nadat we ons hadden klaargemaakt en de tune Flower of Scotland stonden te spelen, zagen we vanuit onze ooghoeken Patrick aankomen die ons na de tune Amazing Grace liet weten dat hij hier een stuk verder stond geparkeerd. Hier in het smalle straatje was dat met zijn gevaarte niet echt mogelijk en bovendien ging er om de hoek een rommelmarkt door waardoor er enkele straten waren afgesloten. Geen probleem, Patrick was er terug bij en begon ook met het nemen van enkele foto's.
We planten er het PRWWI kruisje neer en zagen donkere wolken komen aanzetten en hoopten dat het zou overblijven met regenen. Na het nemen van de groepsfoto wandelden we terug naar de ingang van de begraafplaats en besloten hier een hapje te eten. Onze woorden waren nog niet koud of het begon te druppelen natuurlijk. Patrick nodigde ons uit om onze lunch te nuttigen in zijn mobilehome, daar zouden we toch een iets meer op ons gemak kunnen zitten om te eten. Een heel mooi aanbod dat we niet afsloegen omdat het redelijk hard begon te regenen dat moment. We parkeerden enkele minuten later de auto achter zijn mobilehome die een paar straten verder stond geparkeerd en trokken naar binnen waar Patrick net water stond te koken om koffie te maken. "Iemand zin in koffie?" Kurt die zowat verslaafd is aan koffie moest niet lang nadenken en genoot dan ook echt van de warme kop koffie die hem werd aangeboden.
Onder de maaltijd kwamen
we tot de conclusie dat we een heel klein beetje voor liepen op schema en dat
we hier in de buurt ook het Newfoundland Memorial konden terug vinden welke in
feite niet op onze tocht stond gepland. We zouden het rakelings passeren op
onze weg naar de volgende stop en niet veel later besloten we om toch maar een
extra stop aan het Memorial in te lassen. Ondertussen stonden de hemelsluizen
helemaal open en viel de regen met bakken uit de lucht. We waren beiden heel
blij dat we in grote luxe onze maaltijd konden nuttigen in Patrick's mobiele
huis terwijl het buiten water goot.
Onze weerman Armand Pien aka 'Stuart' liet ons weten dat het binnen
enkele minuten zou gedaan zijn met regen en dat zou dan het moment zijn om te
vertrekken en inderdaad niet veel later om 12u50 gingen we op weg naar het
Newfoundland Memorial onder een stralende hemel.
Het Newfoundland Memorial werd in de jaren
'20 opgericht voor de gesneuvelden uit het Canadese Newfoundland en toont een
bronzen kariboe. De kariboe is een typisch dier van Newfoundland, en
is ook het embleem van het Newfoundland Regiment dat aan het Westfront streed
tijdens de Eerste Wereldoorlog. De bronzen kariboe staat op
een aarden verhoog bedekt met rotsblokken en kijkt uit over de omgeving. Het is 1 van de 5 gelijkaardige
monumenten in West Europa ( 4 in Frankrijk en 1 in België) die worden
onderhouden door de Veterans Affairs Canada.
Hoewel het een heel mooi en imposant Memorial
is, vooral met de kariboe die uitkijkt over de streek, vonden we alle drie dat
door toedoen van het drukke kruispunt van de 2 grote wegen net naast het
Memorial dat het er een beetje verloren bijstaat mede ook dat ze in de jaren
'20 waarschijnlijk niet wisten dat hier jaren later er een druk verkeerspunt
zou komen te liggen. Iedereen raast of scheurt hier voorbij wat maakt dat
weinigen er nog oog voor hebben. Ook hier speelden we onze tunes en merkten we
op dat enkele auto's toch iets vertraagden toen we stonden te spelen. De
uitspraak van Patrick was hier dan ook passend; "Voila, terug een paar
mensen die nu weten dat hier iets merkwaardigs te zien is.". We maakten enkele foto's en lieten er
ook een PRWWI kruisje achter aan de voet van de rotsblok waar de kariboe op
staat en maakten ons klaar voor de volgende stop. Het kleine en zeker te
bezoeken prachtig Memorial verlieten we om 13u18 en trokken richting Kortrijk.
Na een ritje van een kleine 10 minuten
kwamen we aan op de burgerlijke begraafplaats in Kortrijk waar we net voor de
poort konden parkeren. We wandelden de oude maar wel mooie begraafplaats op
waar we vooraan een Memoriaal zagen staan voor alle oorlogsslachtoffers. Stuart
liet weten dat hij hier op zoek moest gaan naar enkele Belgen waarvan een paar
verzetsstrijders waren maar deze bleken hier vooraan op het Memorial te staan
vermeld en bleken hier niet te zijn begraven. We wandelden verder de
begraafplaats op waar we helemaal achteraan de CWG's zouden vinden. Groot was onze verwondering toen we
tegenover de graven in het CWG's Plot nog een iets kleine, ietwat verwaarloosd
Frans Plot vonden met 10 WWI graven waar ook een iets kleiner 'Cross of
Sacrifice' stond dat bijna geen kleur meer had. Een schril contrast vergeleken
met het CWG Plot.
We gingen opzoek naar de graven die we
extra uit onze research hadden gehaald welke we vrij snel hadden gevonden. Eveneens vonden we er enkele Nederlands
klinken namen terug zoals bijvoorbeeld, Gerard De Vries of P.H. Engelbrecht die
hier destijds met de Zuid-Afrikaanse regimenten vochten. Ook vonden we
er acht graven terug van het Chinese Labour Corps terug langs de zijkant in het
CWG Plot. Zoals Patrick zei een
kleine mooie begraafplaats maar het nemen van mooie foto's lukte hier minder
goed door de gevel van een bedrijf waartegen de begraafplaats lag. Eender hoe
de gevel stond er telkens wel op een of andere manier bij. We speelden onze
PRWWI tunes bij het Cross of Sacrifice gevolgd door het neerzetten van ons In
Remembering kruisje. Daar kwamen we tot de conclusie dat dit niet zo evident
bleek te zijn daar het Cross of Sacrifice helemaal was omringd met vaste
stenen, zelfs geen kiezels. We kwamen op het idee om misschien kleine houten
voetjes te maken om het kruisje erin te zetten of om kleine Pritt buddies te
gebruiken waar vooral posters maar ook andere kleine dingen mee vast gemaakt
worden. We gingen eens onderzoeken wat de beste manier zou zijn. We gingen het register invullen waar de
laatste input geleden was van 24 augustus 2014 door mensen, volgens Stuart vermoedde,
afkomstig uit Schotland. Na het register te hebben ingevuld wandelden we terug
naar de ingang van de begraafplaats en aan de auto gekomen bekeken we samen met
Patrick onze volgende stop.
Private Henry Coopey. Service Number 9733. 1st Bn. Gloucestershire Regiment. Wounded in action and taken prisoner. Gesneuveld 28 januari 1915, 18 jaar. Special Memorial 28. |
Private John Frampton. Sevice Number 4102. 1st Bn. Royal Newfoundland Regiment. Gesneuveld 23 november 1918, 19 jaar. Een mooie tekst. He Followed Duty Into The Everlasting.
|
Private Barend De Vries. Service Number 51. 1st Coy Cape Coloured Labour Regiment. Gesneuveld 13 mei 1919, 21 jaar. Rij D Graf 10. Blijft wennen om een Nederlandse naam op een CWG-steen te zien.
|
Private N B J Lane. Service Number 54800. 15th Bn. Hampshire Regiment. Gesneuveld 22 oktober 1918, 19 jaar. Rij C Graf 49. Een mooie tekst. The Bugle Sounded And He Passed Over On The Other Side.
|
We gingen de begraafplaats op en begonnen meteen onze zoektocht voor onze research. Hier bleek dat het graf met aanduiding 'Fr.' niet meer aanwezig was. Waar 'Fr.' voor staat (waarschijnlijk een Frans graf) en waar het graf naar toe is bleek een raadsel. Een prachtig onderhouden begraafplaats zoals we wel gewoon zijn van de CWGC die er heel vredig bijlag omringt door veel groen. Na het nemen van enkele foto's speelden we achteraan de begraafplaats en tegenover het Cross of Sacrifice onze tunes onder een inmiddels lang verwachte stralende zon. Wat later namen we aan het Cross of Sacrifice ook de groepsfoto en planten we er het PRWWI kruisje neer waarna we opzoek gingen naar het register. Heel merkwaardig, maar ook al telde deze begraafplaats een kleine 100 graven, hier was nergens een register te vinden, zelfs geen kastje waar het in opgeborgen zou moeten zijn. Spijtig want we hadden alles samen maar 2 registers gevonden op deze rit waar toch 5 begraafplaatsen op stonden.
Corporal J Graham MM. Service Number 11897. 11th Bn. Royal Scots. Gesneuveld 18 oktober 1918, 25 jaar. Rij D Graf 7. |
Private Percy Alfred Thomas Male. Service Number 205492. 15th Bn. Sherwood Foresters (Notts and Derby Regiment). Gesneuveld 20 oktober 1918, 19 jaar. Rij D Graf 6. |
Lance Corporal John Pullar Peatie DCM (Distinguished Contuct Medal). Service Number 50699. 12th Bn. Royal Scots. Gesneuveld 22 oktober 1918, 20 jaar. Rij D Graf 2. |
Nadien hebben we nog een klein half uurtje
staan napraten met Patrick op de begraafplaats die ons gans de rit had gevolgd
en niet veel later wandelden we terug naar onze geparkeerde wagens waar Patrick
ons nog even uitnodigde voor een Whiskey-tje ter afsluiting van een mooie en
leerzame dag welke we niet afsloegen. Aan zijn mobilehome haalde Patrick een
mooie fles Connemara uit, een lekkere en zachte Ierse Single Malt en we toasten
samen op onze gezondheid en de tocht van PRWWI. We praten nog wat na over de
gepasseerde dag, een dag die voorbij vloog waarbij we zowel een paar
burgerlijke- als ook militaire begraafplaatsen bezochten. Trip 11 gaf ons een aangenaam gevoel met
een prachtige afsluiter aan de mobilehome van Patrick. Alweer een paar
herinneringen rijker en de uitspraak van Patrick; "Een bewonderenswaard
initiatief dat veel meer waardering zou moeten krijgen. Mijn hoed (of beter
pet) af voor hun inspanningen" later die dag, liet ons weten dat we goed
bezig waren zodat we alvast kunnen uitkijken naar de volgende trip.
Patrick nogmaals bedankt voor de
gastvrijheid in je mobilehome zodat we droog onze lunch konden nuttigen, de kop
koffie die ferm deugd deed en het glas whiskey op het einde van de dag, we
hebben ervan genoten... Bedankt namens ons beiden.
Groeten en tot volgende,